تلاش‌ها برای ورود نفت و سایر حامل‌های انرژی به بازار سرمایه و تعیین قیمت این محصولات در بورس، اوایل سال ۱۳۹۰ شکل دیگری یافت و با تصمیم شورای عالی بورس و اوراق بهادار در خردادماه سال ۱۳۹۰، بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور به منظور عرضه محصولات و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، ذغال سنگ و سایر حامل‌های انرژی تشکیل شد با عرضه نفت خام در بورس شفافیت، سلامت بازار و نیز تقویت صادرات را شاهد خواهیم بود چرا که به نظر می رسد عرضه نفت خام در بورس می‌تواند دست دلالان و واسطه گران را در بورس کوتاه کند و سرمایه گذاران خارجی با اطمینان بیشتری اقدام به خرید و فروش می کنند.

در ماه‌های اخیر اقدامات گسترده ای جهت فراهم کردن زیرساختهای لازم برای معاملات بین المللی نفت خام در بورس انرژی آغاز شده است. با پیگیری های مسئولان سازمان بورس، مدیران بورس انرژی، شرکت سپرده گذاری مرکزی، بانک توسعه صادارت و مساعدت شرکت ملی نفت ایران قرار است به زودی عرضه نفت خام صادراتی از طریق چهارمین بورس انجام شود تا طلسم عرضه این محصول در بازار سرمایه شکسته شود.

دکتر علی صالح آبادی مدیر عامل بانک توسعه صادرات ایران در گفتگو با خبرنگار اگزیم نیوز در خصوص روند همکاری بانک توسعه صادرات با بورس انرژی گفت: حسب درخواستی که بورس انرژی و سازمان بورس و همچنین شرکت سپرده گذاری مرکزی از ما داشت، بنا شد در صورت عرضه نفت خام در بورس انرژی، مسئولیت تصفیه معاملات فی مابین به عهده بانک توسعه صادرات باشد.

صالح آبادی گفت: پس از ارائه این پیشنهاد، بانک توسعه صادرات اعلام آمادگی کرد که عاملیت تسویه ارزی این وجوه را برای مجموعه نفت انجام بدهد. به گفته وی با توجه به روابط کارگزاری که بانک توسعه صادرات با بانک های دنیا دارد، این امکان را داریم که وجوه حاصل از فروش نفت خام را جا به جا کنیم.

وی با ذکر این نکته که ساز و کار این فرایند در بانک توسعه صادرات تعریف شده و قابل اجراست افزود: در حال حاضر در انتظار توافق نهایی مجموعه بازار سرمایه و وزارت نفت هستیم و در صورت رفع مشکلات فنی مربوط به عرضه محصول در بورس، بانک توسعه صادرات آمادگی کامل برای انجام پروسه تسویه را دارد.

در این رابطه مدیر‌عامل بورس انرژی با اشاره به تلاش‌های صورت‌گرفته از سوی رئیس سازمان بورس به منظور پیگیری و حل مسائل باقیمانده بر سر عرضه نفت خام، ابراز امیدواری کرد حداکثر تا پایان سال ۹۶ عرضه نفت خام در رینگ صادراتی بورس انرژی امکان‌پذیر ‌شود.

سیدعلی حسینی در این رابطه افزود:اقدامات فشرده و گسترده‌‌ای بین بورس انرژی ایران، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، شرکت ملی نفت ایران و برخی بانک‌های عامل در دست پیگیری است و در این زمینه به زودی اتفاقات مهمی روی خواهد داد.

مدیرعامل بورس انرژی با بیان اینکه در فروردین سال ۹۳ با شروع عرضه‌ نفت خام در رینگ داخلی این بورس، زمینه برای کشف قیمت این کالا در بورس انرژی ایران ایجاد شد، گفت: به دلایلی همچون نبود تقاضا و جایگزینی میعانات گازی از سوی مصرف‌کنندگان، پس از چندی عرضه نفت خام در بورس انرژی ایران متوقف شد.

وی با بیان اینکه ساختار دولتی حاکم بر صنعت نفت و وجود برخی رویه‌ها و سازوکارهای سنتی مانع از تحقق کامل اهداف تعیین شده برای توسعه بازار نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی در بورس انرژی ایران شده است، عنوان کرد: هم‌اکنون قیمت‌گذاری نفت‌خام صادراتی که متولی فروش آن امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران است بر مبنای میانگین قیمتی نفت‌خام عمان و دبی انجام می‌پذیرد که برای تغییر این رویه و مرجع‌ قرار دادن قیمت‌ کشف شده نفت‌خام در بورس انرژی ایران باید برنامه‌ریزی مناسبی را پایه ریزی کرد.

به باور این مقام مسوول عرضه نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی از طریق بورس و فراهم کردن شرایط حضور پالایشگاه‌های خارجی و خریداران این محصولات می‌تواند علاوه بر افزایش تعداد مشارکت‌کنندگان، موجب بهبود شرایط و ثبات فروش نفت و فرآورده‌های نفتی در کشور شود. بر این اساس شناسایی و تحلیل بازارهای هدف برای کارشناسان حوزه انرژی کشور تسهیل شده و برنامه‌ریزی برای توسعه تجارت نفت و فرآورده‌های آن با اطمینان بیشتری صورت می‌گیرد.